Windows’ta Kaynak Kullanımı Düşük Tutmak için 10 Yöntem

1. Hafif Programlar Kullanın

İlk olarak, kaynak tüketimi yüksek programları hafif alternatiflerle değiştirmeyi düşünün. Örneğin, Office uygulamalarını LibreOffice ile değiştirebilirsiniz. Aynı şekilde, Adobe Photoshop gibi ağır grafik yazılımlarını GIMP gibi daha hafif seçeneklerle değiştirebilirsiniz.

Kullanmakta olduğunuz uygulamaların kaynak kullanımını Görev Yöneticisi’nde (Task Manager) gözden geçirin, hafif alternatiflerle karşılaştırın ve mümkünse geçiş yapın.

2. Başlangıç Uygulamalarını Yönetme

Başlangıç programları, bilgisayarınız her açıldığında otomatik olarak çalışır ve düşük performanslı bilgisayarlarda performansı önemli ölçüde etkileyebilir. Bu uygulamalar kapattığınızda bile arka planda çalışmaya devam eder ve kaynak tüketir.

Başlangıçta yalnızca antivirüs yazılımı ve birkaç temel program dışında hiç uygulama çalıştırmamaya dikkat ediyordum. Günümüzde, üçüncü taraf bir antivirüs yazılımına ihtiyacınız yok; Microsoft Defender, tehditleri etkili bir şekilde tespit edebilir ve temizleyebilir.

Başlangıç uygulamalarını yönetmek için, Başlangıç düğmesine sağ tıklayın ve “Görev Yöneticisi”ni seçin. “Başlangıç Uygulamaları” sekmesine gidin, listedeki uygulamaları gözden geçirin ve gereksiz olanları kapatın. Bir programı kapatmak için sağ tıklayın ve “Devre Dışı Bırak” seçeneğini seçin.

3. Arka Plan Uygulamalarını Devre Dışı Bırakın

Başlangıç uygulamaları gibi, arka plan uygulamaları da bilgisayarınızın kaynaklarının önemli bir kısmını tüketebilir. Birçok uygulama, kurulum sırasında arka planda çalışmak için izin alır ve zamanla sistem yükünü artırır.

Bilgisayarınızın üzerindeki yükü hafifletmek için gereksiz arka plan işlemlerini kapatmalısınız. Bunu yapmak için, Başlangıç düğmesine sağ tıklayın ve “Görev Yöneticisi”ni seçin. “İşlemler” sekmesine gidin, CPU ve RAM sütunlarının üstüne tıklayarak işlemleri kaynak kullanımına göre sıralayın.

Kaynak yoğunluğu yüksek işlemleri tanımlayın ve kapatın. Bunu yapmak için, işlem üzerine sağ tıklayın ve “Görevi Sonlandır” seçeneğini seçin.

Ancak, sistem işlemlerini veya hizmetlerini yanlışlıkla kapatmaktan kaçının. Belirli bir işlem hakkında emin değilseniz, hızlı bir çevrimiçi arama yaparak ne yapmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz. Genel kural olarak, antivirüs, antimalware veya Windows güncellemeleri ile ilgili olan hiçbir şeyi devre dışı bırakmayın.

4. Programları Normal Performans Ayarlarında Çalıştırın

Çoğu uygulama, kaynak tüketimini performans ve görsel kalite arasında dengelemeyi sağlar. Daha yüksek performans ve grafik ayarları genellikle daha fazla kaynak kullanır. Düşük özellikli bilgisayarımda, çoğu uygulamayı daha düşük grafik ve performans ayarlarında çalıştırdım. Bu, genel deneyimi etkiledi ancak kaynak kullanımını en aza indirdi.

Ayrıca kullanmadığım gereksiz özellikleri kapatır ve diğerlerinde ihtiyaç duymadığım ayarları yapardım. Örneğin, tarayıcılarda donanım ivmelenmesini kapalı tutar, medya oynatıcılarında videoları HD yerine standart kalitede oynatır ve oyunlarda animasyon efektlerini kapatırdım. Bu yaklaşım, CPU, GPU ve RAM kullanımını daha da azaltmama yardımcı oldu.

5. Görsel Efektleri Devre Dışı Bırakın

Animasyonlar, gölgeler ve şeffaflık gibi görsel efektler, bilgisayarınızın arayüzünü estetik açıdan iyileştirir. Ancak bu efektler, sistem kaynaklarını tüketir. Kaynak tüketimini azaltmak için bu görsel iyileştirmelerin çoğunu devre dışı bırakabilirsiniz.

“Bilgisayarımın Görünümünü ve Performansını Ayarla”yı yazın ve tıklayın. Ardından, “En İyi Performans İçin Ayarla” seçeneğini seçin. Alternatif olarak, bireysel efektleri manuel olarak kapatabilirsiniz.

6. Çözünürlük, Tema ve Diğer Ayarları Değiştirin

Bilgisayarımın çözünürlüğünü önerilen ayarların altına düşürmek, kaynak tüketimini azaltmanın en etkili adımlarından biriydi. Bu ekstra yükü CPU ve GPU’dan alarak sistem performansını artırdım. Çözünürlüğü ayarlamak için, Başlangıç düğmesine tıklayın, “Ayarlar”ı açın, ardından Sistem > Ekran yolunu izleyin ve daha düşük bir çözünürlük seçin.

Ayrıca grafik yoğun temalar CPU ve GPU üzerinde ekstra yük yaratabilir. Eğer canlı 3D bir tema kullanıyorsanız, daha az kaynak tüketen bir seçeneğe, örneğin Windows’un klasik temalarından birine geçiş yapmayı düşünün. Bu küçük değişiklik, bilgisayarınızın yükünü hafifletmenize yardımcı olabilir.

7. Sistem Sorunlarını Göründüğü Anda Çözün

Rastgele olarak önemli kaynak tüketimi gösteren işlemler gözlemlemiştim. Yakından inceleyince, genellikle bu süreçlerin sistem süreçleri olduğunu fark ettim. Bugün, yaygın suçlular arasında WMI Provider Host, Windows Modules Installer Worker, Service Host: Local System (Network Restricted), System Idle Process ve diğerleri yer alıyor. Ancak, bu süreçleri rastgele bitirmemek gerekir; genellikle önemli bir iş yapıyorlar.

Ancak bazen, ilişkili bir uygulama veya hizmet gereksiz yere çalışıyor veya bir hata nedeniyle fazla kaynak tüketiyor olabilir ve bunu göz ardı etmek, bilgisayar donanımınız üzerinde ciddi bir yük oluşturabilir. Kaynak tüketimini en aza indirmek için bu işlemleri yakından izlemeye ve kök nedenini çözmeye alışkanlık edindim. Bazen gereksiz olan bir şeyi devre dışı bırakmak gerekebiliyordu, bazen de bir hatayı düzeltmek gerekiyordu.

Bu nedenle, kaynak tüketimini en aza indirmek için bu sistem süreçlerini düzenli olarak kontrol edin ve izleyin, ardından altta yatan sorunları çözün.

8. Çoklu Görev Yapmaktan Kaçının

Birden fazla kaynak yoğun işlemi aynı anda çalıştırmak, düşük performanslı bilgisayarları aşırı yükleyebilir. Bu, genel performansı düşürebilir ve kullanıcı deneyimini bozabilir. Kaynak tüketimi yüksek olan programları, özellikle grafik tasarım yazılımları, tarayıcılar ve video düzenleyiciler gibi, başka bir yoğun uygulama başlatmadan önce kapatırdım.

Ayrıca, açık olan tarayıcı sekmelerinin sayısını dikkatle yönetir, gerekmediğini düşündüğüm sekmeleri kapatırdım. Bu adımlar küçük gibi görünebilir, ancak topluca alındığında, kaynak tüketimini önemli ölçüde azaltabilir. Bilgisayarınızın sorunsuz çalışmasını sağlamak için, aynı anda birden fazla ağır uygulama çalıştırmaktan kaçının.

9. Uygulamaları ve İşletim Sistemini Güncel Tutun

Uygulamalardaki alt sorunlar, aşırı kaynak tüketimine neden olabilir. Geliştiriciler genellikle bu sorunları, uygulamayı daha verimli hale getiren güncellemeler ile çözerler. Bu nedenle, uygulamalarınızı yeni bir sürüm yayınlandığında güncellemelisiniz. Uygulama otomatik güncelleme seçeneği sunuyorsa, bu seçeneği etkinleştirdiğinizden emin olun.

Ayrıca, işletim sisteminizi güncel tutmalısınız. Güncellemeleri düzenli olarak kontrol edin ve mevcut olduklarında hemen yükleyin.

10. İstenmeyen Yazılımlara, Hijacker’lara ve Paketlenmiş Yazılımlara Dikkat Edin

Potansiyel Olarak İstenmeyen Programlar (PUP’lar) bilgisayarınızın donanımına ciddi şekilde yük bindirebilir. Bu programlar her zaman zararlı olmasa da, önemli kaynak tüketicisi olabilirler ve bilgisayarınızın performansını ciddi şekilde yavaşlatabilirler. Eğer bilgisayarınız bir hijacker ile enfekte olmuşsa, durum daha da kötü olabilir; özellikle kripto para madenciliği gibi uzaktan kaynak kullanımı yapan hijacker’lar, bilgisayarınızın kaynaklarını aşırı derecede tüketebilirler.

Bu tür sorunlara karşı koymak için, Görev Yöneticisi’nde yüksek RAM veya CPU tüketen programları düzenli olarak izlemelisiniz. Eğer PUP veya hijacker ile bağlantılı bir işlem tespit ederseniz (bunu hızlı bir çevrimiçi arama ile doğrulayabilirsiniz), bir kötü amaçlı yazılım taraması yapmalı ve programı veya enfeksiyonu temizlemek için gerekli adımları atmalısınız.