Windows XP’nin 2024’te Kullanımı: Güvenli mi?

Windows XP, piyasaya sürüldüğünden bu yana yirmi yılı aşkın bir süre geçti ve hâlâ Windows kullanımının %0,38’i bu eski işletim sistemi üzerinde. Dünya çok ilerlemiş olabilir, ancak eğer bu kullanıcıların arasına katılmayı düşünüyorsanız, XP’yi 2024’te kullanmak ne kadar güvenli?

Normal Koşullarda, Windows XP Bugün Güvenli Değil

Kısa ve net olalım: Eğer Windows XP’yi 2024’te ana işletim sisteminiz olarak kullanmayı düşünüyorsanız, üzgünüm ama bu hem güvenli hem de mantıklı bir seçenek değil. XP’nin ana destek süreci 2009’da sona erdi ve çeşitli gömülü sistemler için uzatılmış destek 2010’ların başlarında sona erdi.

XP’nin herhangi bir sürümü için 2019’da verilen kritik güncelleme dışında güvenlik güncellemesi alınmadı. Artık XP’deki yerleşik Windows Update sistemi bile 404 hata sayfasına yönlendiriyor. XP kullanmak, ciddi bir güvenlik riskidir.

Sadece benim sözlerimi dikkate almayın. YouTuber Eric Parker, temiz bir XP kurulumunu denedi, güvenlik duvarını kapattı ve internet bağlantısı sağladı. Yaklaşık 10 dakika içinde bilgisayara zararlı yazılım yüklendi.

Bu, XP’nin hâlâ kullanılmadığı anlamına gelmiyor—%0,38 bunu kanıtlıyor. Bazı hükümet ajansları (ABD dahil) hâlâ belirli kullanımlar için XP kullanıyor, bazı havayolları, bankalar ve diğer şirketler de benzer şekilde sınırlı kullanımda bulunuyor.

XP’yi Günlük Kullanımınız Olarak Kullanmayın

Bu, açıkça belirtilmesi gereken bir nokta olmalı: XP, Windows 11’in yerini alacak bir sistem değil. Bunun yerine, XP’ye benzer bir görünümde bir Linux dağıtımı kullanmak veya eski Win32 uygulamalarını XP tarzı bir arayüzde çalıştırmak için ReactOS gibi alternatifler kullanmak daha mantıklı olacaktır.

XP’yi günlük kullanımınız olarak kullanmamalısınız, çünkü risk çok büyük. XP kurulumunuz bir anda başarısız olabilir. Kötü amaçlı yazılım enfeksiyonları, veri kaybı veya eski donanımın arızalanması gibi durumlar yaşanabilir. Bunlarla başa çıkmaya hazır değilseniz ve verilerinizin kaybolmasını göze alıyorsanız, XP kullanmak mantıklı değildir.

XP’yi eğlence amaçlı tutmak mantıklıdır. Eski yazılımları denemek veya retro oyunlar oynamak için XP’yi başlatmak mümkündür. Ancak vergi işlemlerini yapmak veya en değerli fotoğraflarınızı XP makinesinde saklamak çok risklidir.

XP’yi İzole Edin

Risk faktörlerini düşünün. Eric Parker’ın XP deneyi, güvensiz bir işletim sistemi çalıştırmanın ve ona internet erişimi sağlamanın ne kadar tehlikeli olduğunu gösterdi. XP kullanmak istiyorsanız, onu mümkün olduğunca izole etmeli ve erişimi sınırlamalısınız.

En düşük risk için, XP’yi tamamen internete bağlamadan kullanmak en iyisidir. XP’yi internet erişiminden tamamen ayırmak, XP bilgisayarınıza yalnızca manuel olarak bağladığınız bir şeylerden veya yüklediğiniz yazılımlardan gelebilecek tehditlerle karşılaşabileceğiniz anlamına gelir. Bu durumda risk faktörü önemli ölçüde azalır.

Eğer bir ağa bağlarsanız, XP’nin diğer cihazlarla bağlantı kurmasına izin verilmemelidir, bu da XP bilgisayarını kendi ağına koymak anlamına gelir. Bunu manuel olarak kendi yönlendiricinizi kullanarak yapabilir veya mevcut ağınızda kilitli bir VLAN oluşturabilirsiniz, tıpkı misafir WiFi ağına bağlandığınızda olduğu gibi.

İzole etmek temel bir prensiptir, bu yüzden XP’de kritik hesaplarınıza giriş yapmaktan kaçının. E-posta veya diğer web hesaplarınızda oturum açmamayı tercih ederseniz, XP’nin bu hesapları tehlikeye atma olasılığı çok daha düşük olacaktır.

Bir ağ güvenlik duvarınız varsa, ayarlarını iki kez kontrol edin ve doğru yapılandırıldığından emin olun. XP makinesine giden ve gelen trafiği sınırlamak, ihtiyaç duyduğu herhangi bir portu da kapsar. Windows Güvenlik Duvarı’nı etkinleştirebilirsiniz, ancak bu, XP’nin eski zamanlarında olduğu kadar etkili olmayabilir.

Güncellemeler ve Antivirus Yazılımları Hâlâ Önemli

20 yaşında bir işletim sistemi bile olsa, güncellemeler hâlâ önemlidir. En son Windows XP sürümünü (Tüm ilgili güvenlik güncellemeleri manuel olarak yüklenmiş Service Pack 3) yükleyerek başlayabilirsiniz ve bir önlem olarak düzenli olarak güncellenen bir antivirüs yazılımı yüklemelisiniz.

Maalesef, modern antivirüs yazılımlarını XP’ye yüklemek oldukça zor. Örneğin, Avast artık XP’yi desteklemiyor. XP için bir indirme sayfası bulunsa da, aynı sayfadaki “.exe” yükleyicisi çalışmıyor. Malwarebytes çalışacaktır, ancak yüklemek için eski bir Malwarebytes forum gönderisinde bir topluluk üyesi tarafından bırakılan son geçerli istemciyi indirmeniz gerekecek.

Kurulduğunda, Malwarebytes en son virüs tanımlarını güncelleyecek, ancak daha eski bir sürüm olduğu için modern özelliklerinden bazılarını eksik bulabilirsiniz. Eğer XP enfekte olursa, bu yazılımı kullanarak sisteminizi kurtarma şansı elde edebilirsiniz.

Yüklemek istediğiniz diğer yazılımlar için, mümkün olan en son sürümünü yüklemeye çalışın. Eski yazılımlar, hata ve güvenlik açıkları ile birlikte gelir, ancak en son sürümünü yüklemek riski azaltabilir.

XP’de Modern Bir Web Tarayıcısı Kullanın

Windows XP’de Internet Explorer kullanmayın. Kesinlikle kullanmayın. 2001 yılında bile kötüydü ve modern internet çoktan ilerledi. Neyse ki, IE’ye alternatif olan daha iyi tarayıcılar mevcut.

Supermium gibi bir tarayıcıyla başlayabilirsiniz. Supermium, Google Chrome’un temelini oluşturan açık kaynaklı bir Chromium çatallanmasıdır. Hem Chromium hem de Chrome, XP’yi uzun zaman önce desteklemeyi bıraktı, bu yüzden bu açık kaynaklı çatallama, birçok modern özelliğiyle birlikte XP’yi destekler.

Bir diğer alternatif ise, benzer şekilde güvenli ve modern bir web tarama deneyimi sunan MyPal’dır. Her iki tarayıcı da ek ad bloklama uzantılarıyla birlikte kullanıldığında, kötü amaçlı reklamları engelleyerek XP bilgisayarınızı korumanıza yardımcı olabilir.

Windows XP’yi Eğlence İçin Kullanın, Ancak Dikkatli Olun

Windows XP’yi on yıldan fazla bir süre kullanmadım, bu yüzden tekrar denemek eğlenceli oldu, ama birçok açık neden yüzünden geri dönmeyeceğim—sonuçta Windows 11 daha yeni, daha güvenli ve her açıdan daha iyi. Zaman değişti. XP artık bir zamanların devrim niteliğinde işletim sistemi değil, ancak eski olması onu işe yaramaz yapmaz.

Windows XP’yi 2024’te hâlâ kullanabilirsiniz, ancak sadece çok belirli nedenlerle, örneğin retro oyunlar için. En güvenli yol, XP’yi tamamen izole etmek, özel verilerinize, ağınızdaki diğer cihazlara ve kritik şeylere erişimini engellemektir. Gerisi size bağlı.

XP’yi risk alabileceğiniz verilerle kullanın, ancak riskleri göze alıyorsanız, eski oyunlar ve yazılımlar için veya sadece nostalji için bir XP kurulumu tutmak değerli olabilir. Eğer benim gibiyseniz, XP hâlâ sizi 2000’lerin başına götürüp, 3D Pinball oynarken saatlerce sürükleyebilir.